Linux là một họ các hệ điều hành tự do và mã nguồn mở (open-source) tương tự Unix và dựa trên hạt nhân Linux (Linux kernel), một hạt nhân hệ điều hành được phát hành lần đầu tiên vào ngày 17 tháng 9 năm 1991 bởi Linus Torvalds. Linux là một trong những ví dụ nổi bật nhất của phần mềm tự do và mã nguồn mở và của việc phát triển mã nguồn mở. Mã nguồn có thể được dùng, sửa đổi và phân phối – thương mại hoặc phi thương mại – bởi bất kỳ ai theo các điều khoản của giấy phép tương ứng, ví dụ như GNU General Public License.
Đặc điểm chính của Linux:
- Mã nguồn mở: Mã nguồn của Linux có sẵn miễn phí cho bất kỳ ai xem, sửa đổi và phân phối. Điều này cho phép người dùng tùy chỉnh hệ điều hành cho nhu cầu của họ và giúp cải thiện chất lượng và độ bảo mật của nó.
- Miễn phí: Linux là một hệ điều hành miễn phí, không có phí cấp phép. Bạn có thể tải xuống, cài đặt và sử dụng nó mà không cần phải trả bất kỳ khoản tiền nào.
- Tin cậy: Linux là một hệ điều hành rất tin cậy, nổi tiếng với sự ổn định và khả năng chống lỗi.
- Bảo mật: Linux là một hệ điều hành an toàn, có nhiều tính năng bảo mật giúp bảo vệ hệ thống khỏi phần mềm độc hại và các mối đe dọa khác.
- Linh hoạt: Linux có thể được sử dụng trên nhiều loại thiết bị khác nhau, từ máy tính cá nhân đến máy chủ và thiết bị nhúng.
- Cộng đồng lớn: Linux có một cộng đồng người dùng và nhà phát triển lớn và tích cực, những người luôn sẵn sàng giúp đỡ và hỗ trợ lẫn nhau.
Loại hình Linux:
Có rất nhiều loại Linux khác nhau, được gọi là bản phân phối (distribution). Mỗi bản phân phối có bộ tính năng và ứng dụng riêng, được thiết kế cho các nhu cầu khác nhau. Một số bản phân phối Linux phổ biến bao gồm:
- Ubuntu: Đây là bản phân phối Linux phổ biến nhất, được biết đến với sự dễ sử dụng và thân thiện với người mới bắt đầu.
- Debian: Đây là một bản phân phối Linux ổn định và đáng tin cậy, được nhiều người dùng và nhà phát triển sử dụng.
- Fedora: Đây là một bản phân phối Linux tiên tiến, thường được sử dụng để thử nghiệm các công nghệ mới.
- CentOS: Đây là một bản phân phối Linux dựa trên Red Hat Enterprise Linux, được sử dụng cho các máy chủ và doanh nghiệp.
- Arch Linux: Đây là một bản phân phối Linux nhẹ và linh hoạt, được yêu thích bởi những người dùng thích tùy chỉnh hệ thống của họ.
Ứng dụng của Linux:
Linux được sử dụng trên nhiều loại thiết bị khác nhau, bao gồm:
- Máy tính cá nhân: Linux có thể được sử dụng như hệ điều hành chính cho máy tính cá nhân.
- Máy tính xách tay: Linux là một lựa chọn phổ biến cho máy tính xách tay, đặc biệt là Chromebook.
- Máy chủ: Linux là hệ điều hành phổ biến nhất cho máy chủ, do tính ổn định, bảo mật và khả năng mở rộng của nó.
- Thiết bị nhúng: Linux được sử dụng trong nhiều loại thiết bị nhúng, chẳng hạn như bộ định tuyến, camera giám sát và TV thông minh.
- Điện thoại thông minh: Android, hệ điều hành điện thoại thông minh phổ biến nhất, dựa trên Linux.
So sánh với Windows:
Hệ điều hành Windows và Linux là hai hệ điều hành phổ biến nhất trên thế giới. Mỗi hệ điều hành có những ưu điểm và nhược điểm riêng:
Windows:
- Ưu điểm: Phổ biến, dễ sử dụng, hỗ trợ phần mềm rộng rãi.
- Nhược điểm: Không miễn phí, có thể bị tấn công hơn, cập nhật thường xuyên.
Linux:
- Ưu điểm: Miễn phí, mã nguồn mở, tin cậy, bảo mật, linh hoạt.
- Nhược điểm: Có thể khó sử dụng hơn Windows, hỗ trợ phần mềm hạn chế hơn.
Lựa chọn hệ điều hành nào:
Hệ điều hành nào phù hợp với bạn phụ thuộc vào nhu cầu và sở thích của bạn. Nếu bạn cần một hệ điều hành dễ sử dụng và có hỗ trợ phần mềm rộng rãi, Windows có thể là lựa chọn tốt cho bạn. Nếu bạn cần một hệ điều hành miễn phí, mã nguồn mở, tin cậy và bảo mật, Linux có thể là lựa chọn tốt cho bạn.